Tiền thuê đất tăng mạnh nhiều khả năng gây khó khăn đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Nhiều doanh nghiệp trên địa bàn TPHCM lo lắng tiền thuê đất sẽ tăng lên hàng tỉ đồng khi TPHCM áp dụng bảng giá đất mới. Theo đó, khi bảng giá đất mới của TPHCM có hiệu lực từ ngày 31.10.2024 đến hết năm 2025, thì doanh nghiệp bị ảnh hưởng là thuế sử dụng đất phi nông nghiệp.
Mức đóng của doanh nghiệp là 0,15%/năm thuế sử dụng đất phi nông nghiệp. Tuy nhiên, hiện mức đóng này vẫn áp dụng đến hết năm 2025 theo quy định của Luật Đất đai 2024. Đây chính là chi phí đầu vào của tất cả hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
Tác động thứ hai là tiền thuê đất, khi tiền thuê đất tăng thì giá mặt bằng sẽ tăng lên, ảnh hưởng đến doanh nghiệp. Đơn giá thuê đất hàng năm = Tỉ lệ phần trăm (%) tính đơn giá thuê đất nhân (x) Giá đất tính tiền thuê đất. Trong đó, tỉ lệ phần trăm (%) tính đơn giá thuê đất một năm là từ 0,25% - 3%.
Theo Luật Đất đai 2024, UBND cấp tỉnh ban hành tỉ lệ cho phù hợp. Được biết, hiện Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM phối hợp với Sở Tài chính TPHCM đã có dự thảo đưa ra tỉ lệ tính đơn giá thuê đất từ 0,25% - 1%.
Tổng giám đốc một doanh nghiệp về lĩnh vực lâm sản ở TPHCM cho biết, việc áp dụng bảng giá đất mới sẽ làm gia tăng đáng kể chi phí thuê đất của doanh nghiệp. Đặc biệt là đối với đất thương mại dịch vụ không phải là đất ở, đất sử dụng cho các hoạt động cho thuê kho bãi và khu đất có mật độ xây dựng thấp, bị giới hạn chiều cao hoặc khu đất nằm trong vùng lõi của thành phố.
Đơn cử như trường hợp của công ty này có thuê lô đất diện tích hơn 1.200 m2 làm văn phòng trên đường Trương Định, Quận 3, TPHCM. Theo quyết định bảng giá đất cũ thì tiền thuê đất hàng năm doanh nghiệp phải đóng cho thành phố là hơn 4,2 tỉ đồng/năm. Theo quy định bảng giá đất mới, công ty phải đóng tiền thuê đất hơn 6 tỉ đồng, tăng hơn 30%.
Với những doanh nghiệp thuê đất trong các khu công nghiệp cũng đang có nhiều vướng mắc. Có một thực tế là rất nhiều doanh nghiệp thuê đất vào thời gian trước năm 2000 với giá rất rẻ. Có thể vào thời gian đó, để mời chào các nhà đầu tư và mong lấp đầy các khu công nghiệp, giá thuê chỉ vài USD/m2, nên nhiều nhà đầu tư thuê diện tích rất rộng, lên đến hàng chục ha. Với các nhà đầu tư này, họ đang lo lắng là sau khi bảng giá đất mới ban hành, liệu họ có phải trả tiền thuê đất bổ sung hay là được hưởng hết chu kỳ thuê 50 năm?
Bên cạnh đó, có những doanh nghiệp tính tiền thuê đất hàng năm, còn có doanh nghiệp được tính tiền thuê đất 1 lần (50 năm). Tuy nhiên, từ năm 2017-2018, có nhiều doanh nghiệp muốn đầu tư, thanh toán tiền thuê đất nhưng vẫn chưa xong, không được cấp giấy chứng nhận quyền sử đất theo thời hạn. Câu hỏi được đặt ra ở đây là những trường hợp này thì tính tiền thuê đất sẽ theo bảng giá đất cũ hay áp dụng bảng giá đất mới?
Hiệp hội doanh nghiệp TPHCM (HUBA) mới đây cũng đã có kiến nghị gửi Sở Tài chính, trong đó đề xuất tỉ lệ (%) tính đơn giá thuê đất với nhóm đất nông nghiệp ở mức 0,25%. Nhóm khu công nghệ cao, công viên phần mềm là 0,3%. Nhóm đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp khu vực 1 là 0,5%, khu vực 2 là 0,4% và khu vực 3 là 0,3%. HUBA cũng đề xuất tỉ lệ (%) tính đơn giá thuê đất Nhóm đất thương mại - dịch vụ khu vực 1 là 1%; khu vực 2 là 0,75%; khu vực 3 là 0,5%.
