Luật Đất đai 2024 sẽ có hiệu lực từ 1.8.2024 thay vì từ 1.1.2025. Theo đó, người dân sẽ được hưởng nhiều lợi ích khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực sớm.
Hưởng thêm quyền lợi bồi thường, đền bù tái định cư khi bị thu hồi đất
Sẽ có 5 điểm mới có lợi cho người bị thu hồi đất khi Luật Đất đai 2024 bắt đầu có hiệu lực bao gồm:
- Được tăng giá đất bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất:
Luật Đất đai 2024 đã bỏ quy định về khung giá đất và đất sẽ được định giá theo nguyên tắc thị trường. Theo đó, khi bỏ khung giá đất, mỗi địa phương sẽ tự quyết định Bảng giá đất và điều chỉnh Bảng giá mỗi năm 1 lần để phù hợp với giá đất thị trường (thay vì 5 năm/ lần và căn cứ vào giá đất tối thiểu - tối đa do Chính phủ ban hành như hiện nay).
Bảng giá đất mới được quy định cần tiệm cận với giá đất thị trường mà giá đền bù được tính theo giá đất cụ thể. Như vậy sẽ kéo theo giá đền bù đất tăng so với hiện nay. Hiện nay, Luật Đất đai 2024 đã quy định các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương sẽ thực hiện việc công bố Bảng giá đất mới từ ngày 1.1.2026.
Tuy nhiên, nếu Luật Đất đai có hiệu lực từ 1.8.2024 thì rất có thể, Bảng giá đất của các tỉnh, thành sẽ được UBND cập nhật sớm hơn dự kiến. Kéo theo đó, người dân sẽ được thu hẹp khoảng thời gian được nhận bồi thường cao hơn khi Nhà nước thu hồi đất.
- Thu hồi đất nông nghiệp có thể sớm được bồi thường bằng đất ở, nhà ở:
Theo quy định tại khoản 6 Điều 111 Luật Đất đai 2024, người dân bị thu hồi đất nông nghiệp mà đủ điều kiện được bồi thường mà có nhu cầu bồi thường bằng đất ở/nhà ở và địa phương có điều kiện về quỹ đất ở, nhà ở thì sẽ được bồi thường bằng đất/nhà ở tái định cư.
Như vậy, nếu Luật Đất đai có hiệu lực sớm hơn dự kiến thì từ 1.8.2024, hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất nông nghiệp có thể được bồi thường bằng đất ở/nhà ở nếu có nhu cầu và quỹ đất địa phương cho phép.
- Được bố trí tái định cư xong mới được ra quyết định thu hồi đất:
Đây là quy định hoàn toàn mới tại khoản 5 Điều 91 Luật Đất đai 2024 thực hiện theo tinh thần của Nghị quyết số 18-NQ/TW.
Theo đó, thay vì chỉ cần hoàn thành việc xây dựng nhà hoặc cơ sở hạ tầng khu tái định cư như hiện nay thì từ 1.8.2024 (khi Luật Đất đai chính thức được thi hành), việc phê duyệt phương án cũng như thực hiện bố trí tái định cư sẽ phải được hoàn thành trước khi thực hiện thu hồi đất.
- Hộ gia đình nhiều thế hệ bị thu hồi đất sẽ được giao thêm đất
Theo khoản 4 Điều 111 Luật Đất đai 2024, nếu hộ gia đình có nhiều thế hệ/nhiều cặp vợ chồng cùng sống trên một thửa đất ở bị thu hồi mà đủ điều kiện để tách thành từng hộ riêng hoặc có nhiều hộ gia đình chung quyền sử dụng 1 thửa đất bị thu hồi mà diện tích đất được bồi thường không đủ để giao riêng cho từng hộ gia đình thì:
Sẽ được xem xét hỗ trợ giao đất ở có thu tiền sử dụng đất/bán, cho thuê hoặc cho thuê mua nhà ở đối với các hộ gia đình còn thiếu.
- Thêm nhiều khoản hỗ trợ cho người bị thu hồi đất:
Nếu Luật Đất đai có hiệu lực sớm hơn dự kiến thì từ 1.8.2024, bên cạnh các khoản hỗ trợ được quy định tại Luật Đất đai thì người dân cũng sẽ được hưởng thêm một số khoản chi phí như:
+ Chi phí hỗ trợ di dời vật nuôi.
+ Chi phí hỗ trợ tháo dỡ, di dời tài sản gắn liền với đất…
Người sử dụng đất không giấy tờ sẽ được tạo thêm điều kiện được cấp sổ đỏ
Theo Luật Đất đai 2024, 3 mốc thời gian sẽ được xét cấp sổ đỏ, sổ hồng gồm: Từ trước 18.12.1980, từ 18.12.1980 - trước 15.10.1993 và từ 15.10.1993 - trước 1.7.2014.
Theo đó, mốc thời gian sử dụng đất không có giấy tờ được cấp Sổ đỏ được mở rộng thêm 10 năm: từ 1.7.2004 thành 1.7.2014 theo Luật mới. Có thể nếu Luật Đất đai 2024 có hiệu lực sớm thì từ 1.8.2024 tới đây, đất không giấy tờ sử dụng trước 1.7.2014 cũng được tăng cơ hội cấp Giấy chứng nhận.